Экологическое воспитание и образование учащихся начальных классов общеобразовательных школ Таджикистана

• Автор: Халимов, Абдукарим
• Шифр специальности: 13.00.01
• Научная степень: Кандидатская
• Год защиты: 2002
• Место защиты: Куляб
• Количество страниц: 163 с.

Мукадцима. БОБИ 1. БОБИ И. Асосхои илмию амалии тарбияю маълумоти экологии хонандагсни синфхои ибтидой дар нарани корхои беруназсинфй. БОБИ 1. Шаклхои асосии корхои беруназсинфй ва нишонахои самаранокии онхо

Руйхати адабит

сах. ИЗ сах. Мухиммии тадхихот. Таърихи чамъияти инсонй ин таърихи истифодабарии табиат аст. Иксон бошад, кисми чудонашавандаи табиат буда, бе вай наметавонад зиндагй кунад, нафас кашад ва дар хонааш гармию рушноиро таъмин намсяд. Аз ик ру, масъалаи байни одаму табиат доимй аст. Х,ануз одамони чамъияти ибтидой неъматхои тайру нотайри табиатро истафода мгбурданд. Баробари пешравии чамъият ва инкишофи шуури пайдоиши тасаввуротхои динй одамон предмету ходисахои табиатро мукаддас докиста, парастиш мскарданд. Ин аллакай тасаввуротхои аввалини инсоният дар бораи хифзи табиат буд. Минбаъд масъалахои гуногуни сохаи зкологй дар ахидахси олимони Рим ва Юнсня Кадим, таълимсти динии кокфутсия дар Хитой макоми хосае пакдо мекунад. Мухаббат ба табиат ва паргстиши предметхои алохидаи он дар байки хавмхси кадимаи тонику форс низ макоми махсус догхгг.


Ин суханон моро водор мепамояд, ки дар масъапаи таърихи тарбияи экологй ба осори илмию фархангии нигони худ ру бирем ва бубинем, ки дар он замонхо ба масъалаи тарбияи экологй чя гуна муносибат мскарданд, чунки имруз дар огози асри XXI дар назди инсоният масъалахои экологии зиде истодаанд,ки бе халли дурусти онхо зиндагии осудахолонаи инсониятро таъмин намудан гайри имкон аст. Дар рузхои мо таъсири манфии инкишофи сохаи гуногуни саноатй ва хочагии кишлоки хозиразамон ба мухити экологии чомеа таъсири номатлуб мерасонанд. Инсоният хар сол кариб миллиард тонна оксигени озодро истифода мебарад. Сарфи оксигени озсд то 5 фоиз зид туда истодааст. Баъди 0 сол хиссаи оксигени озод мумкин аст то ХУДУДИ хавфнок аз то фоизи вазнй кам шавад. Дар натичаи ифлосшавии дархо ва укнусхо руз то руз харсбшавии наботот ва хайвонот сурат гирифта истодааст. Заиф кардани вазъи мутаносибии табиат ва чамъият, биосфера ва мухити кайхонй руз то руз ба холати маданя, ахлокй ва психологии одамон таъсири манфй расонида истодаанд. Аз хама хавфноктаринаш он аст,ки халалдоршавии мухити экологй, сабабгори тагйирбии барномаи генетикии инсон шуда истодааст. Рахмонов Э. Р. Точикон дар оинаи таърих. Душанбе . Ибодов М. О. Экология ва чахонбинй. Экология ва маданият. Кулоб, . Барой пешгирии ин ходисахои номатлуби экологй, ягона рохи дуруст ба таври бошуурона ва хирадмандона муносибат кардани инсон ба гардишхои биологии биосфера, табиат, мухити зист ва тозаю озода нигохубин кардани он мебошад. Яке аз масъалахое, ки холо ахли номеаро ба ташвиш овардааст, дуруст ба рох мондани муносибати инсон бо табиат ва тарбияи экологии наели давон мебошад1. Вале хал намудани масъалаи тарбияи экологии хонандагон, аз нумла хонандагони синфхои ибтидой бе омухтан, тадкик намудан ва донистани таърихи он номумкин аст. Тарбияи экологи чун дигар кисматхои афкори педагоги ва фархангии халки форсу тоник таърихи хадима дорад, ки бо таърихи халки форсу тоник хамбастагии зич дорад. Таърихи тарбияи экологии кавмхои тонику форс ба аерхои VIIV то милод, яъне ба даврахои хукмронии Хахоманишхо, Ашконин ва Сосонин рафта мерасад. Акидахои гузаштагони мо оид ба поку тоза нигох доштани об, замин, хона, олами набототу хайвонот ва гайрахо дар асархои таърихй, илмй ва адабй инъикос гардидаанд. Вале пеиггар аз ин авзалин тасаввуротхо рсчеъ ба тоза нигох доштани хонаву ней, бадан, сбу замин, нигохубини дурусти дарахтон, чашмахо, дархо, растанихо ва гайрахо дар Чини кадим пайдс шудаанд. Омузиши таърихи тарбияи экологй дар ин сарзамин ба зинаи ибтидои пайдоиш дар мукобили нерухои инсоният реет меояд. Инсоният аз рузи пайдоиш дар мукобили нерухои табиат карор дошт. Пайваста дар чустунУи рохкои дониста гирифтани ходисахои табий андеша мекард. Барой у масъалахои офариниши одаму олам, зиндагию марг ва гайрахо муаммое ба шумор мерафт, ки бинобар сабабхои маълум яъне хануз вунуд надоштани донишхои илмй одами кадим дар фахмиши онхо онизй мекашид. Аз ин ру, тасаввуротхои онхо дойр ба тоза нигох доштани обу замин ва олами набототу дархо, ной зист ва гайрахо соддалавхона буданд. Рахмонов З. Ш. Точикистон чахор соли истикдолият ва худшиноей. Тахдилу баррасии масъалахои тарбияи экологй дар адабити илмии кадима хеле суст инъикос фтааст. Тасаввуротхои. Максади хифзи табиат ва тарбияи экологй хам васеъ шуда мураккабтар мегардад. Дар замони хозира максадхои мухефизати табиат ва мухити зист, ки асосашон дар замонхои кадим гузошта шуда буд, чунин аст 1 иктисодй 2 гигиенй 3тарбиявй 4 эстетикй ва 5 илмй маърифатй. Алокаи табиат ва чамъият, ки дар нарани ташаккулбии инсон ба мин омада буд, дар асоси табодули биологии моддахо амалй гардид. Мухточии инсон дар назди табиат бузург буд, аммо ба табиат таъсири зид надошт. Баъзан дар натинаи инкишофи магзи , мураккабшавй ва такмилбии шакли фаъолияти мехнатии инсон . Дигар нуктаи мухими тадкики масъалахои экологй муайян
кардани муносибати одам ба табиат ва чамъият буд. Чунки одамони кадим бе муайян кардани муносибати худ бо табиат ва куввахои он зиндагй карда наметавонистанд2 Чунончи, дар Чини бостон табиат ва чамъият бо хам мукобил гузошта, дар шуури одамон чой нашудааст, ки он шакли асосии акидаи одам ба табиат, ба ноустуворй, шарти бадахлокй ва ранчу азоб бурда мерасонид. Охрана природы. Учеб. Спец. Михеев А. В., Галушин В. М. и др. М Просвещение. Маркс К. Энгельс Ф. Асархо ч .