Зарождение и становление прозаических жанров в персидско-таджикской литературе средних веков, Х - ХIII вв.

• Автор: Салимов, Носир Юсупович
• Шифр специальности: 10.01.03
• Научная степень: Докторская
• Год защиты: 2002
• Место защиты: Худжанд
• Количество страниц: 348 с.

Боби I. Мафх,уми наср, анвоъи он ва дастури табакдбандй

Фасли аввал Шинохти наср ва марх,алах,ои услубии он дар адабиёти

форсй.

Мафхуми наср ва анвоъи он.

Мархдлахри инкишофи услубии наср.

1. Насри мурсал

2. Насри мавзун

3. Насри фаннй

Фасли дувум Таснифи анвоъи наср.

1. Таснифи суннатй

2. Улуми адабии муосир

Боби II. Густариш ва авзоъи насри форсй дар асрх,ои IX-X
то ofo3ii асри XIII Фасли аввал Заминахри густариши насри форсй.
1. Вазъи сиёсй, фикрй ва фархднгй.
2. Ташаккули забони форсии нав ва густариши адабиёт дар мух,ити нави забонй.
Фасли дувум Авомили дохилй ва хоридии адабй.
1. Насри форсй ва осори тоисломии Эрон.
2. Насри арабй ва нахдати тардума.
Фасли савум (Хози насри форсй ва авзоъи он.
1. Осори мафкуд
2. Осори бодимонда аз асрхри IX-X.
3. Вазъи насри форсй дар асрхри XI-XIII
Боби III. Табакабандии наср аз лих,ози мухдавиёт
Фасли аввал Анвоъи наср ва дастурх,ои табадабандии он
Фасли дувум Насри илмии форсй.
1. Насри фалсафй.
2. Насри х,икмати риёзй ва табий.
3. Насри таълифоти тиббй.
4. Насри ^икмати амалй.
Фасли дувум Насри мазхдбй.
1. Тафсир^ои форсй ва ах,амияти адабии онх,о.
2. Насри илмй ва бадеии динй.
3. Насри суфия.
Боби IV. Анвоъи мутадовили насри форсй ва мухтассоти он
1. Устура.
2. Хдкоят.
3. Латифа.
4. Андарзнома.
5. Кфсеа.
6. Мацома.
7. Маноциб.
8. Сафарнома.
9. Тарассул (мактубот ва муншаот).
Ю.Таърихнома.
11. Достон.
Охирсухан
Кигобнома

дарни чадорум ва нимаи аввали дарни пандум» шомили фасли «Насри порей дар дарни чадорум ва нимаи аввали дарни пандум» аст, ки дар поёни баррасидо родеъ ба вазъи умумии насри ин замон тавзеди намунадои умдаи наср бо шаруй мухтасари зиндагии муаллиф омадааст (286, 606-636).
Дар дилди дувуми дамин китоб, ки марбути адабиёти миёнаи дарни пандум то отози дарни дафтуми дидрй аст (миёнаи асри XI - огози асри XIII мелодй), фасли «Насри порей ва нависандагони бузург» масъаладои «риводи наср», «сабки насри порей» ва «осори машдури насри порей ва нависандагони ондо» -ро дар бар мегирад (287, 878-1034).
Аз мудаддидони Тодикистон Холид Мирзозода дар китоби «Таърихи адабиёти тодик» (дилди дувуми китоби якум) фасле ба унвони «Наср дар аердои Х1-ХП» дудо кардааст, ки бо мудаддимаи кутоди тавзедй огоз ёфта, дойр ба китобдои адабии «Калила ва Димна», «Самаки айёр», «Марзбоннома», «Синдбоднома», «Абумуслимнома», «Доробнома», «Давомеъ ул-дикоёт»-и Мудаммад Авфй маълумоти мухтасари мутафарридаро фаро гирифтааст. Мудаддимаи А.Алимардонов дар китоби «Дурдонадои наср» бо номи «Таърихчаи насри форсу тодик» тибди таъиноти ин навь осори тазкирамонанд томили матолиби фишурдаест перомуни сайри таърихии наср ва муаллифони кутуб (151).
Тафовути аслии таддидоти суханшиносони тодик аз мудаддидони эронй иродати бештари ондо ба кутуби адабии бадеист. Донишмандони эронй дар тавзеди наср аз назари сабки сухан ба табадабандии анвоъ камтар таваддуд мабзул доштаанд.
Муфассалтарин таддиди насри классикии форсу тодик, ки ба равиши сабк ва асолиби сухан махсус аст, китоби маъруфи седилдаи Маликушшуаро Бадор «Сабкшиносй» мебошад (251, 252, 253). Дар ин китоб Мудаммадтадии Бадор даврабандии наерро аз дидати замонии таърихй ва тамоюлдои сабк ба дам омехта, ба ин васила хусусият ё тобеъияти замонии таърихй доштани сабку асолиби суханро ба надве ба таъкид овардааст. Муаллиф насри форсии дарии баъд аз исломро «аз