Письмо как жанр публицистики

• Автор: Шукруллоев, Бехруз Кароматуллоевич
• Шифр специальности: 10.01.10
• Научная степень: Кандидатская
• Год защиты: 2013
• Место защиты: Душанбе
• Количество страниц: 151 с.

ЧУМХУРИИ тодикисгон ДОНИШГОХИ миллим тодикистон

Ба дукми дастнавис

Шукруллоев Бедруз Кароматуллоевич

Мактуб хамчун жанри публитсистика

Тахассуси 10. 01Л0,-Журналистика рисола барои дарёфти дарачди номзади илмдои филология

Родбари илмй: - доктори илмдои филология, профессор Муродов Мурод Бердиевич

ДУШАНБЕ-2013

Мундарида
Мудадцима

Боби I Номанигорй ва ташаккули мактуб хамдун жанри

публитсистй
1.1 .Махсусияти нома ва номанигории кдбл аз журналиста
1.2.3аминадои ташаккул ва тадаввули мактуби
публитсистй
I.3. Тадаввули мактуб дар матбуоти замони истикдол
Боби II. Проблемадои замон ва баррасии ондо дар жанри
мактуб
II. 1 .Баррасии масъаладои адабиёту фарданг дар мактуби
кушод
П.2.Инъикоси масоили идтимоиву маишй дар
мукотибадо
Хулоса
Руйхати адабиёт ва сарчашмадо
Мукаддима
Арзишмандии мавзуь: Дар рузгори мо васоити ахбори омма
василаи бебадал ва имтиёзноки робита буда, дар радифи садову симо ва воситахои электронии расонай, васоити чопй, аз думла рузномаву мачаллахо ва китобхои ихтисосй дар ин самт чойгохи хос доранд. Ба хусус, дар асри равон, ки карни иттилоотй ном гирифтааст, накдш расонахо дар хаёти маънавии чомеа бебадал аст. Шубхае нест, ки васоити ахбори омма чун аслихаи тавоно дар такмил ва пешрафти сохти сиёсй, идтимой ва маънавии чомеаи башарй макрми фавкулодда дошта, мавкеи худро имруз ва дар оянда низ хифз хохад кард. Ин хам такозои чомеаи пешрафта ва хам талаботи хамарузаи инсон аст.
Рохх,ои такомул ва пешрафти касби рузноманигорй хам дар фаъолиятхои амалй ва хам дар дарки бунёди назарии он махфуз аст. Бинобар ин таърихи афкори публитсистй, хамчунин рузноманигорй новобаста ба шаклу анвоъ, ба омузиш ва тахлили консептуалй ниёзманд аст.
Беш аз ин, ташаккули минбаъдаи жанрхои рузноманигорй ба пешрафти амалии ин соха, бешак, мусоидат хохад кард. Чунин натичаи дилхох хамон вакт ба даст меояд, ки мо тахдили назарй ва афзоиши таъсири дарки илмии мушкилоти тачрибаи рузноманигориро дар мисоли жанрхои гуногун бо низом ва хадафманд ба тахкик кашем.
Дар ин фароянд омузиши таърихи пайдоиш ва ташаккули жанри мактуб дар матбуоти точик аз ахамияти вижае бархурдор аст. Бо вучуди он ки мактуб яке аз жанрхои публитсистй буда, дорой махсусият ва вазифаи хос мебошад, дар тули инкишофи матбуот ба тахдввул дучор шудааст. Дар колаби ин жанр нафарони касбу кори гуногун бо инъикоси хаёт хиссиёт, фикр ва ё андеша дойр ба ин ё он масъалаи мухим дар шакли мухокимахои дучониба ва ё бисёрчониба ироа медоранд ва ба ин минвол дар ташаккули афкори чомеа сахм

Мухимтарин хусусияти муншаот иборат аз он аст, ки онхр илова ба он ки хунармандона навишта шудаанд, мазмун ва маъонии тоза ва публитсистиро низ фаро мегиранд, ки марбут мешавад ба масъалахои эчоди бадей, ичтимой ва ахлок,. Муншаоти ин давра маводи мухимеро оид ба назарияи адабиёт ва накди шеър дар бар мегирад, ки дар ин замина метавон минбаъд дар бораи накди нома (эпистолярная критика) ва таърихи пайдоишу тахдввули он сухан кард.
Мухимтарин бахши номахр дар таърихи адабу фархднги точик муншаоти шоирону нависандагон мебошад. Вакте равиши таърихии тахаввули жанри нома ва номанигориро пеши назар меорем, пеш аз хама муншаоти Рашиди Ватвот, Мухаммади Еаззолй, Айнулкуззоти Хдмадонй, Саной, Хоконй, Хусрави Дехлавй, Абдурахмони Ч,омй ба ёд меоянд, ки хар кадоме дар равиши ташаккулу тахаввули ин жанр накдш бузург гузоштаанд.
Назар ба мушохидаи Мисбохиддини Нарзикул Рашидуддини Ватвот номахояшро «дар ду мачмуаи асосие, ки ба дасти худаш мураттаб кардааст, ба тартиби муайян дастабандй ва зикр кардааст: нахустномахое, ки ба макоми хилофат навишта шудаанд, сонй ба тартиб номахое оварда мешаванд, ки мухотабонашон вазири халифа, бузургтарин подшохони аср, Султон Санчар, салотин, умаро ва вузарои дигар мебошанд» (50,60).
Номахои Рашидуддини Ватвот ба забонхои арабй ва форсии точикй таълиф шудаанд ва баррасии онхо аз доираи мавзуи мо берун аст. Факат хамин кадар метавон гуфт, ки Рашидуддини Ватвот дар номахояш бештар ба масъалахои ахлокй, мазхабй, эчоди бадей ва тагйири назар ба кори охирату дунё таваччух, кардааст, ки аз назари ахлоку маънавият имруз низ арзишманданд.
Дигар аз адибон ва донишмандоне, ки муншаоташ дар таърихи адабу фарханги мо чойгохи хос доранд, Мухаммади Еаззолй мебошад.