Становление и развитие персоязычной литературы Индии (литературный круг Кашмира) в ХVI - ХVII вв.

• Автор: Гафарова, Замира
• Шифр специальности: 10.01.03
• Научная степень: Докторская
• Год защиты: 2002
• Место защиты: Душанбе
• Количество страниц: 388 с.

БОБИ I
ВАЗЪИ СИЁСЙ-И ЧТИМОЙ В А ФАРХ,АНГИИ КАШМИРДАР АСРХ,ОИ ХХЛ-ХШ
1. Вазъи сиёсй
2. Вазъи фархднгй
3. Х,аёти илмй
БОБИН
АДАБИЁТИ ФОРСИЗАБОНИ КАШМИР В А ХУСУСИЯТДОИ ОН
1. Заминах,ои рушди адабиёти форси дар Хднд саУ
2. Пайдоиш ва риводи адаби форси дар Кашмир
3. Жанр>;ои адабй
4. Тасвири бадеии Кашмир дар осори адибон
5. Услуби адабй
БОБИ III
АХ, ВОЛУ ОСОРИ СУХАНВАРОНИМА ЪРУФИ КАШМИР
1. Сарфии Кашмирй
2. Фонии Кашмирй
3. Бании Кашмирй
4. Дуёи Кашмирй
5. Мух,аммадафзали Сархуш
ХУЛОСА
ТАВЗЕХОТ
ФЕХ.РИСТИ САРЧАШМАДО ВА АДАБИЁТИ

МУКАДДИМА
Адабиёти форс-тодик аз думлаи бойтарин ва пурарзиштарин адабиёти дадон буда, бо он имтиёз мекунад, ки дар саросари кишвардои шардй, аз сардаддои Чин то нимдазираи Балкан ва аз Х,инду Покистон то Ироду Сурия доман падн карда таъсири бофапзе ба тафаккури адабии он кишвардо расонид ва худ аз дисоби анъанадои неки адабии минтадаву мамлакатдои дигар бархурдор гардид. Омузиши мукаммали ин робитадои адабй садифадои нокушудаи адабиёту фарданги умумидадониро боз карда, дар боби синтези адабии кишвардои шардй хулосадои долиби илмй ба досил ходад овард.
Таддиди дамадонибаи пайдоиш ва нашъунамои адабиёти форсизабон дар ин кишвардо, вижагидои мавзуиву дунарии он, мадоми марказу давзадои адабй ва иртиботи он бо адабиёти он минтада, тадаввулоти сабку услуб, диди эстетикиву гановати мазмунсозй аз масоили умда ва муайянкунандаи таддидоти адабй ба дисоб рафта, тандо дар сурати амалй гаштани ондо манзараи садеди пайдоиш ва ташаккулу тадаввули адабиёти бадеиро тадассум кардан имконпазир ходад шуд. Дар ин маврид он кишвар ва давзаву марказдои адабй имтиёз доранд, ки таъсири ондо дар риводи адабиёти форс-тодик багоят бузург буда, бидуни ондо комёбидои беназири адабиёти форсиро дар манотиди нуфузи он тасаввур кардан гайриимкон аст.
Барон адли таддид мусаллам аст, ки шибди дораи Х,пнд аз думлаи дамон кишвардои беназир буда, дадди бисёре бар адабиёт ва дунари адвоми эронй дорад. Донишманди эронй Шадриёри Надавй дар ин хусус чунин овардааст: «Эдтимоме ки дар кишвари Х,индустон нисбат ба забону адабиёти форсй, махсусан дар дисмати фардангнависй ва тазкиратушшуаро мабзул шуда, чандин баробари корест, ки худи эрониён дар ин бора андом додаанд... Хидмати Х,инду Покистон ба забону адабиёти форсй назири

фармони подшоди Дедлй сарпечй накард» (484, с.5).
Аврангзеб дар давраи зимомдории худ (1658-1707) бештар вадт ба дангу лашкаркашй ва тасхиру фатди вилоятдо маишул шуд. Давраи дукмронии уро метавон ба 2 бает мундасим кард. 29 соли аввали дукмронй таваддудоти Аврангзеб ба кушодани далъадо ва фуру нишондани шуришу ошубдо дар наводни шимолу Fap6 ва Fap6y шарди Х,индустон мегузарад. Амалиёти низомии ин давра ба дукумати вай истедком ва пойдорй мебахшад. У сардади шимолу шардии мамлакатро аз дисоби тасхири Куч-Бидор (1661), Ассам (1663) ва бандари Чатгаон (1666) васеъ намуд (175, С.251).
Дар солдои бодимондаи фармонфармоияш, ки давраи дувум дисобида мешавад, таваддуди Аврангзеб ба вусъат додани сардадоти мамлакат дар дисмати данубии Х,инд ва баъдан барон саркубии мухолифин дар данубу Fap6n мамлакат сарф шуд. У салтанати Бедопур (1686) ва Гулкандаро (1687), ки дар он аср дар тасарруфи салотини Дакан дарор доштанд ва дозир набуданд итоати Темуриёни Х,индро дабул кунанд, фатд намуд ва дузви мутасарруфоти давлати худ дарор дод (175, с.262-263; 484, с.420). Дар натида, силсилаи дангдои хунини Х,инди Данубй бо шоданшодии Темуриёни Х,инд, ки аз замони Акбар шуруъ шуда буд ва то охири адди Шодидадон идома дошт, хотима ёфт.
Кдламрави Аврангзеб аз лидози вусъат беш аз даламрави дар подшоди дигаре буд. Дар замони дукумати ин подшоди мудтадир тадрибан саросари Хдінд дузви даламрави Темуриёни Х,инд гардид, ки 21 субаро ташкил медод. Куллияи иёлот мустадиман тавассути фармондорон идора мешуд, ки дар кадоми он душун ва дастгоди маъмурии худро дошт (143, с.13; 175, с.262-263).
Аммо данги Оламгир дар Дакан, ки дариб чоряк аср тул кашіщ, барон вай бисёр гарон хотима ёфт. Х,озир набудани шод дар пойтахт дар шимоли Х,индустон нобасомонидо ба бор овард. Ч,ангдои тулонй хазинаи мамлакатро тидй намуда, ба вазьи молии давлат латмаи диддие ворид