Проблемы литературоведения в историко-литературном наследии Г.Сагди

• Автор: Гилазова, Чулпан Маликовна
• Шифр специальности: 10.01.02
• Научная степень: Кандидатская
• Год защиты: 2006
• Место защиты: Казань
• Количество страниц: 243 с.

1. Г.Сэгьдинец тормыш Ьэм иждт баскычлары
II. Г.Сегъди Ьэм XX йез башы татар эдэбияты тарихы мэсьэлэлэре
2.1. Татар эдэбияты тарихы фэненед формалашу алшартлары
2.2. Г.Сэгьди кузаллавында фэн буларак татар эдэбияты тарихы
2.3. Татар эдэбияты тарихын чорларга буду мэсьэлэсе
III. Г.Сэгьдинец эдэби иждтны, эдэби тер Ьэм агымнарны ейрэну методикасы
3.1. Г.Исхакый ижатын системалы эйрэну (1917 елга кадэрге чор)
3.2. Татар драматургиясенец усеш этаплары турында
3.3. Иж;ат методлары Ьэм агымнары. Шигьриятне бэялэу
методикасы
Йомгак
Библиография,
,213-243 б.
КЕРЕШ
XX гасырныц соцгы чирегендэге ижтимагый Ьэм мэдэни узгэрешлэр татар эдэбиятына нисбэтле ер-яца фикер-карашлар формалашуга китерде. Безнец куз алдында адебият белеме фэненэ карата эдэби процессньщ уз, эчке закончалыклары белэн дэ, едэби барышныц усеш юлларын билгелегэн социо-мэдэни шартлар белэн да бэйле булган узенчэлекле менэсэбэт барлыкка кила. Филологик гыйлемнец иц борынгы юнэлешлэреннэн берсе -эдэбият белеме - уз алдына «куп нэрсэгэ яцадан эйлэнеп кайтып, куп нэрсэне яцача, чын фэнни нигездэ айрану Ьэм бэялэу» [235, 293] бурычы куя.
Марксистик-ленинчыл концепциягэ туры килеп бетмэу сэбапле «тоткарланган», укучы кулына килеп ирешэ алмаган рухи байлык; соцгы елларда тупланган яца материаллар, кабат «кайткан» эдэби Ьэм фэнни катламнар эдэбиятка да эстетик Ьэм тарихи-мэдэни планда яцача якын килуне талэп итэ. Эдэбиятныц узендэ тоткан кыйблалар узгэру исэ, бугенге эдэбият белеменец яца биеклеклэрдэн торып, бер яктан, узган гасырлар мирасын бэялэу, икенче яктан, эле ацлашылып житмэгэн, мэйданга аяк баса торган сэнгатьнец эстетик Ьэм онтологик узенчэлеклэрен барлау эшенэ алынырга кече житу-житмэуне сорау астына куя. Уткэндэге методология яца бурычларны утэп чыгу очен Ьэрвакытта да ярашлы тугеллек тэ инде берэудэ дэ шик тудырмый. Татар эдэбияты тарихын эйрэнунец яца концепциялэрен булдыру вакытында милли мирасны да файдалана алу мемкинлеге эдэбият белеменец, аныц теп тармаклары булган эдэбият тарихы, теориясе, тэнкыйте кебек фэннэрнец барлыкка килу, аякка басу вакытына игътибарны юнэлтте. Нэтижэдэ татар эдэбият нэзариясенец барлыкка килу Ьэм усеш баскычларын [182], милли эдэбият белеменец 20-30 нчы еллардагы (XX йез) усешен [150, 154] мэгълум идеологик кысалардан

8. Г.Сэгъдинед гыйльми эзлэнулэре, тикшеренулэре Ьэрвакыт диярлек тэмамланган форма алалар. Терле едэби кичэлердэ, фэнни-гамэли конференциялэрдэ, кафедра утырышларында доклад яки лекциялэр укый, торле жыентыкларда, вакытлы матбугат битлэрендэ бастыру, мемкинлек булганда аерым китап итеп чыгару чарасын курэ.
Шулай итеп, Г.Свгьдинец тормыш Ьэм иждт баскычларын кузэту аныц мегаллимлек Ьэм гыйльми эшчэнлегенец куп аспектлы, кицкырлы Ьэм фундаменталь булуын расларга мемкинлек бире. Моннан чыгып, галимнец озак еллар дэвамында формалашкан югары гыйльми интеллекты турында сейлэргэ, фэнни эзлэнулэренец юнэлешен, хезмэтлэренец узенчэлеген, дикшеренулэренец концепциясен билгелэрге мемкин. Диссертациянен, алдагы булек Ьэм булекчэлэрен язу барышында безнед алда нэкъ шул бурычларны чишу максаты тора.